Horiepiskopos Gabriyel Akyüz
9.12.2006 Cumartesi Günü
Şam- Suriye Maarat Saydnaya Bölgesi’nde bulunan Süryani Mor Efrem Manastırı’nda 6.10.2006 tarihinde toplanan Kutsal Sinot’ta; Adıyaman merkez olmak üzere Kahta, Gerger, Siverek, Elazığ, Malatya, Şanlıurfa, Gaziantep, Adana, İskenderun, Mersin ve Antakya’yı yeni bir abraşiye olarak ilan edilmiş ve bu abraşiyeye de Raban Melke ÜREK’in metropolitlik rütbesine kutsanmasına karar verilmiştir. Kutsama tarihi de 10.12.2006 olarak beyan edilmiştir. Bu tarih esas alınarak Kadasetli Patriğimizi karşılamak üzere liderler, yüzlerce mümin kişiler, diyakoslar, rahipler, papazlar, hori episkoposlar ve saygıdeğer metropolitler Deyrulzafaran Manastırı’na toplanmaya başladılar. Patriği karşılama komitesi 8.12.2006 tarihinde Mardin ve İstanbul Metropolitleri ile yönetim kurulları tarafından belirlendi. 9.12. 2006 tarihli Cumartesi sabahı patriği karşılamaya hazırlanan komite üyeleri, manastırdan ayrılmadan Suriye’den gelen haber hepimizi üzmüştü. Patrik, rahatsızlığından dolayı bugün değil ancak 10.12.2006 Pazar günü gelebilecekmiş. Herkes şok oldu. Ama dua etmekten başka yapılacak hiçbir şey yoktu. Törenin gecikmemesi için Kadasetli Patriğimiz’e acil şifalar diledik.
Bu sırada 9.12. 2006 tarihinde Cumartesi günü İstanbul’dan Türkiye Ermeniler Patriği 2. Mesrob Matufyan da Deyrulzafaran’da yapılacak kutsama töreni için geldi. Kadasetli Patriği; İstanbul Metropoliti Mor Filüksinos Yusuf ÇETİN, Mardin ve Diyarbakır Metropoliti Mor Filüksinos Saliba ÖZMEN ve diğer yetkililer, saat 14.00’te Mardin Havaalanı’nda karşıladılar. Deyrulzafaran’da kendisine görkemli bir tören yapıldı. Kilise atalarını karşılaşma törenlerinde söylenen özel Süryanice ilahilerle, alkışlar arasında ve zılgıtlar eşliğinde kiliseye kadar kendisine eşlik edilmiştir. Yapılan karşılama töreninden oldukça mutlu gözüküyordu. Mutluluğunu şu kısa ve hoş sözlerle ifade etmiştir: “Bu tarihi mekanları görmekten ve ziyaret etmekten büyük bir mutluluk duydum. Öteden beri Ermeni, Süryani, Kıpti ve Habeş Ortodoks Kiliseleri, kardeş kiliselerdir ve aynı inancı paylaşmaktadırlar. Abune Melke’nin metropolitliğe terfi ediliş töreninin bu kutsal ve antik yerde yapılıyor olması ve bizler gelmemiş olsaydık günah işlerdik. Bunun başka ifadesi yoktur. Şunu vurgulamak isterim ki eğer Ermeni halkı, bugün Hıristiyanlığı kabul etmişse bu kilise üyeleri özellikle Urfa Kilisesi ve Kapadokya’daki kilise tarafından kabul etmiştir. Söylenen bu Süryanice ilahileri dinlerken atalarımız bu dil aracılığıyla tanıştıkları günleri anımsatır. Kullandığımız Ermenice alfabeyi de Daniel isminde bir Süryani tarafından çıkartıldığını belirtmek isterim”. Patriğin konuşması herkesi çok duygulandırdı ve alkışlarla son buldu.
10.12.2006 Pazar Günü
Pazar gününün programı daha önceden belirlendiği gibi devam etmiştir. Karşılama komitesi pazarın erken saatlerinde manastırda hazır bulunmuştur. Komiteye, yeni gelen metropolitler de katılmıştır. Mardin ve Diyarbakır Metropoliti Mor Filuksinos Saliba Özmen, İstanbul Metropoliti Mor Filuksinos Yusuf Çetin, Tur-Lebnon Metropoliti Mor Teofilos Corç Saliba , Halep Metropoliti Mor Ğriğoriyos Hanna İbrahim, Amerika Birleşik Devletleri Metropoliti Mor Kurilos Efrem Kerim, Hori Episkopos Gabriyel Akyüz ile İstanbul, Mardin ve Adıyaman Yönetim Kurulları Başkanları ve Üyeleri manastırdan saat 8.00 sularında hareket edip saat 9.00’da Nusaybin ve Kamışli sınır kapısına ulaştılar. Komite, olduğu gibi Suriye sınırına kadar alınmıştır. Kamışli sınır kapısında 15 dakika kadar kısa bir süre bekledikten sonra kadasetli patriğimizin arabasının içeri girdiğini gördük. Patriği, sıhhat ve afiyetle gördüğümüzden dolayı oldukça mutlu olduk ve Allah’a şükrettik. Pasaport işlemleri yapılıncaya dek Suriye Sınır Kapısı Müdürü Yüzbaşı’nın makam odasında yarım saat oturduktan sonra İstanbul’dan Kadasetli Patriğimiz için Yakup TAHİNCİOĞLU tarafından getirtilen özel bir Mercedes arabaya bindi ve hiç vakit kaybetmeden Nusaybin’e doğru hareket ettik. Nusaybin sınır kapısında yüzlerce kişi Kadasetli Patriğimizi karşılamaya gelmiş, heyecanla beklemekteydiler. O kalabalıkla hep beraber konvoy şeklinde Deyrulzafaran’a doğru hareket ettik. Çünkü karşılama töreni hazırlıkları heyecanla yapılmaktaydı. Kutsal ayin, bir metropolit tarafından gerçekleştirilmişti. Sadece kutsama töreni kalmıştı. Saat 11.00’de manastıra ulaştık. Kadasetli patriğimize gerçekten ama gerçekten görkemli bir karşılama töreni yapılmıştır. Kilise atalarına özel olan ilahilerle, alkışlarla, zılgıtlarla ve büyük bir tezahüratle karşılandı. Özellikle elli kişilik bando grubu Haseke’den özel olarak Mor Ustatheos Matta Rohom tarafından getirtilmişti. Törene ayrı bir renk kattılar ve ayrı bir atmosfer oluşturdular. Çünkü ilk defa öyle bir folklor (bando) grubuyla Türkiye’mizde karşılaşıyorduk. Kadasetli Patriğimiz de yorgun olmasına rağmen gördüğü o muhteşem karşılamayla güçlenmişti ve oldukça mutluydu. Bereket ve dualarını herkese ilettikten sonra hemen kutsamayı gerçekleştirmek üzere kiliseye doğru ilerledi ve büyük bir izdihamla ancak kiliseye girebildi. Kilise dolup taşmıştı. Halkın büyük bir bölümü dışardaydı, özel olarak yapılan çadırın altında sinevizyon aracılığıyla kutsama törenini izliyordu. Gerçi Deyrulzafaran Manastırı tarih akışında bu tür törenlere alışıktı, ama bir asırdır ilk kez öyle bir törene ev sahipliği yapıyordu. Ona tekrar eski günlerini yaşatan Allah’a şükürler olsun. Değişik ülkelerden ve yerlerden 2000 civarında kişi hazır bulunmuştu.
Devletin Mardin temsilcileri de hazır bulunmuşlardı. Mardin Valisi Mehmet Kılıçlar il dışında bulunması nedeniyle yerine vekili Kemal KIZILKAYA hazır bulundu. Mardin Belediye Başkanı Metin PAMUKÇU , Milli Eğitim Müdürü Selim URAN, Emniyet Müdürü İsmet TAŞHAN, Mardin Müftüsü …………, Mardin Bağımsız Milletvekili Süleyman BÖLÜNMEZ, AKP Mardin Milletvekili Selahattin DAĞ, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman BAYDEMİR, Diyarbakır Suriçi Belediye Başkanı Abdullah DEMİRBAŞ, Kızıltepe Belediye Başkanı Cihan SİNCAR, Mansuriye Belediye Başkanı ………….., Cizre Baştabib Yardımcısı, Mardin İl Meclis Bşk. Sırrı HAMİDİ, Latin Katolik Kilisesi temsilcileri Başrahip Gregorio Bruno Simonelli ve Yunus DEMİRCİ, Kitabi Mukaddes Şirketi Müdürü Tamar KARASU ve Behnam KONUTGAN ve çevrenin tanınmış zatları hazır bulundular. Kamuoyunu bilgilendirme amacıyla yerli basın yayın organları ve İsveç’te bulunan iki Süryani televizyonu da katıldılar, töreni olduğu gibi görüntülediler.
Töreni telgraf, fax ve telefonla kutlayan resmi zatlar da olmuştur. İsimleri şunlardır: AKP Mardin milletvekili Nihat ERİ, Muğla Valisi M. Temel KOÇAKLAR ve Eşi, Manisa Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mehmet ÇELİK, Avusturya Süryani Cemaati Ruhanisi Prof. Dr. Horiepiskopos Emanuel Aydın, Türkiye Süryani Katolik Kilisesi Patrik Vekili Horiepiskopos Yusuf SAĞ, İsveç’ten Dr. Abrohom Bilge, Ekrem KURAN vd.
Kutsama töreni, mutluluk ve sevinçlik işareti olan alkışlarla ve zılgıtlar eşliğinde sona ermiş oldu. Ğriğoriyos lakabını alarak yeni kutsanan Metropolit Melke Ürek, Süryanice ve Türkçe olarak uzadıya bir vaaz verdi. Kadasetli Patriğimize başta olmak üzere hazır bulunan metropolitlere, ruhanilere ve herkese teşekkür etti. Konuşmasının özeti şöyledir: “…………………..” .
Kutsamadan sonra Mardin Metropolitliği tarafından yeni kutsanan metropolitin onuruna öğle yemeği verildi. Yemeği afiyetle yedikten sonra kalabalık dağılmaya başladı. Halkın yüzünde mutluluk ve sevinçlilik işaretleri açık bir şekilde görülüyordu.
11.12.2006 Pazartesi Günü
Kadasetli patriğimiz biraz rahatsız olduğundan ve yorgun olduğundan dolayı Pazartesi günü isitirahate çekildi. Saygıdeğer metropolitlerin bazıları da kendi abraşiyelerine geri döndüler. Kimileri de Tur-Abdin’deki kilise ve manastırları ziyaret ettiler. Ruhaniler, yönetim kurulları ve halk kitlesi de herkes kendi memleketine geri dönmüştü. Pazartesi akşamı Mardin Yönetim Kurulu, Kadınlar Kolu ve kilise korosu olarak ayrı ayrı kadasetli patriğimizi ziyaret ettiler. Elçisel hayır dualarını ve bereketlerini alarak hatıra fotoğrafları çektik.
12.12.2006 Salı günü
Salı gününün erken saatlerinde Kadasetli Patriğimizi ve eşliğindeki heyeti uğurlamak üzere manastırda hazır bulunduk. Patriğe eşlik eden heyetle birlikte saat 10.30’da manastırdan Nusaybin güzergahını takip ederek Nusaybin hudut kapısından Türkiyedeki her dört metropolitle birlikte ruhaniler ve sivil kişiler tarafından yolcu edildi. Patriğe eşlik eden metropolitler şunlardır:
1- Tur-Lebnon Metropoliti Mor Teofilos Corc Saliba
2- Cezire Metropoliti Mor Ustatheos Matta Rohum
3- Amerika’nın New Cersi Metropoliti Mor Kurilos Efrem Kerim (Patrik Vekili)
4- Kudüs Metropoliti Mor Severiyos Melke Murad (Patrik Vekili)
5- Patrik Yardımcısı Mor Atanasiyos Eliyo Bahe
Törende hazır bulunan diğer dört metropolit daha önceden kendi abraşiyelerine geri dönmüşlerdi. Bunlar;
1- Halep Metropoliti Mor Ğriğoriyos Hanna İbrahim
2- Bağdat Metropoliti Mor Severiyos Hava
3- Musul Metropoliti Mor Ğriğoriyos Saliba Şemun
4- Belçika ve Fransa Metropoliti Mor Severiyos Hzoil Savme (Patrik Vekili)
Kadasetli Patriğimizi, Nusaybin sınır kapısından yolcu ettikten hemen sonra Turabdin Metropoliti Mor Timotheos kendi abraşiyesine geri dönerken geri kalan diğer üç metropolitle birlikte tekrar Deyrulzafaran Manastırı’na geri döndük. Geleneksel olarak kutsanan yeni bir metropolit, iki metropolit eşliğinde kendi abraşiyesine teslim edilmesi ve metropolitlik kürsüsündeki oturma töreni düzenlenmesi gerektiğinden dolayı bu vecibeyi yerine getirmek amacıyla İstanbul Metropoliti Mor Filuksinos Yusuf Çetin, Mardin ve Diyarbakır Metropoliti Mor Filuksinos Saliba Özmen ile birlikte yeni Metropolit Mor Ğriğoriyos Melke Ürek’i yanımıza alarak Adıyaman Abraşiyesine doğru Urfa güzergahını takip ederek hareket ettik. Saat 19.00 sularında yeni abraşiyenin merkezi olan Adıyaman’daki Mor Petrus ve Mor Pavlus Kilisesi’ne ulaştık. Yeni abraşiyenin mensupları yeni metropolitini, kilise atalarına söylenen özel ilahilerle ve kadınların zılgıt sesleri eşliğinde karşıladılar. Bütün bunlar da mutluluğun işaretiydi. Alkışlarla kilisenin içine kadar ulaştık. İstanbul Metropoliti Mor Filuksinos Yusuf Çetin, yeni bir abraşiyenin kuruluşu hakkında ve tarihteki önemini belirten uzun bir konuşma yaptı. Yeni abraşiyeyi ve yeni metropoliti tebrik etti. Ardından Mardin ve Diyarbakır Metropoliti Mor Filuksinos Saliba Özmen, anlamlı kısa bir konuşma yapıp yeni metropoliti ve abraşiyeyi tebrik ederek başarılı olmalarını diledi.
Daha sonra konuşma sırası yeni Metropolite geldi. Yeni Metropolit Mor Ğriğoriyos Melke Ürek de abraşiye üyelerine uzun bir konuşma yaptı. Kendisini metopolitliğe seçtikleri için teşekkür etti. Özellikle abraşiynin tesisi konusunda büyük emeği geçen İstanbul Metropoliti Mor Filüksinos Yusuf Çetin’e minnettar olduğunu ifade etti. Onunla birlikte aynı amaç için uzun bir süreden beri gece gündüz gayretle çalışan Almanya’nın Köln şehrinde yaşayan Adıyamanlılara şükran borcunu sundu. Bütün abraşiye üyelerine metropolitliğinin ilk bereketini sundu. Onlar da mutluluklarını ve sevinçlerini alkışlarla dile getiriyorlardı.
Metropolitlerin konuşmasını takiben İstanbul’da yaşayan Adıyamanlıların adına İstanbul Yönetim Kurulu’na yeni seçilen Cercis Öncü teşekkür konuşması yaptı. Ardından Adıyaman Kilisesi Yönetim Kurulu Başkanı çok anlamlı ve hoş bir konuşma yaptı. Abraşiyenin tesisinde emeği geçen herkese teşekkür etti ve özellikle törenin gerçekleşmesinde ev sahipliği yapan Mardin ve Diyarbakır Metropoliti Mor Filuksinos Saliba Özmen’e vefa borcu olarak teşekkürlerini sundu.
Yapılan konuşmaların ardından Meryem Ana’ya ve azizlere özgü duayı kıldık. Daha sonra halkın alkışlarıyla ve kadınların zılgıt sesleri eşliğiğiyle kilisenin geniş avlusuna çıktık. Uzun bir süreden sonra tekrar eski statülerine kavuşmalarından dolayı mutluluk işareti gayet yüzlerinden okunuyordu ve Allah’ın inayetine şiükrediyorlardı. Adıyaman Abraşiyesi 1925’ten sonra ilğa edilmişti ve resmi olarak 2006 yılında Mardin Abraşiyesi’ne iltihak olmuştu. Kısa bir süre önceden de Kadasetli Patriğimiz’in isteği doğrultusunda geçici olarak İstanbul Abraşiyesi’ne bağlanmıştı. Kadınlar Kolu da yeni metropolitin saygınlığına karşı misafirlere pasta ve içecekler ikram ettiler. Kilisenin divanhanesinde kısa bir süre oturduktan sonra her üç metropolitle birlikte yemeğe gittik. Sonra da istirahat etmek için otele çekildik.
13.12.2006 Çarşamba Günü
Çarşamba günü alınan randevuya göre saat 10.30’da Adıyaman Valisi Halil Işık başta olmak üzere, Belediye Başkan Yardımcısı…………… (Belediye Başkanı A. Necip Büyükaslan makamında hazır değildi), Emniyet Müdürü………….. ve en sonunda Müftü ………….. ziyaret ettik. Hepsileri bizleri sevgi ve saygıyla karşıladılar. Metropolitlerle ve yetkili kişiler arasında karşılıklı konuşmalar yapıldı. Yeni metropoliti tebrik edip mutluluklarını dile getirip başarılar dilediler ve Hristiyanlığın kendi şehirlerinde bir kültür mozaik zenginliği olduğu ve onu öyle gördüklerini ifade ettiler. Daha sonra hatıra fotoğrafları çektik.
Şehrin yöneticilerine gerçekleştirdiğimiz bu ziyaretten sonra İstanbul ve Adıyaman metropolitleriyle vedalaşarak Mardine’e geri döndük.
